Wolontariat
CO ZNACZY BYĆ WOLONTARIUSZEM
W Polsce wolontariat nie jest popularnym sposobem spędzania wolnego czasu. Młodzież woli telewizję i komputer. Nie zdaje sobie sprawy, że niesienie pomocy innym może być równie przyjemne. Robiąc dla kogoś coś dobrego, pomagamy również sobie.
Z przeprowadzonych badań wynika, że nie jesteśmy społeczeństwem obywatelskim. Tylko nieco ponad 11% Polaków poświęciło w tym roku czas na pracę charytatywną. To zaś kilkakrotnie mniej niż w Niemczech ( 34 %), USA ( 56 %) czy Irlandii( 33 %).
Skąd wziął się wolontariat?
Trudno odgadnąć, kiedy pojawił się wolontariat. Być może maczał w tym paluszki już człowiek jaskiniowy. Wolontariat jest nowym spojrzeniem na pracę społeczną. W Polsce istnieje długoletnia tradycja pracy społecznej, wzajemnej pomocy, angażowania się w problemy innych. Osoby działające na tym polu określano mianem społeczników, altruistów. W związku z tym – pytanie: czy uzasadnione jest wprowadzenie nowej nazwy – wolontariusz? Za zmianą przemawia fakt wielu negatywnych skojarzeń związanych z pracą społeczną, a ściślej – z czynami społecznymi, które nie zawsze były dobrowolne i najczęściej nie przynosiły korzyści. Drugi argument za wprowadzeniem nowej nazwy to mimo wszystko troszkę inne treści, które niesie wolontariat. Na początku lat 80 zrodziła się nowa, w sensie organizacji, struktur i metod pracy, formuła wolontariatu. I choć jest on obecnie dość powszechny, nie można traktować go w kategoriach stałej pracy.
Wolontariat, to dobrowolne i bezinteresowne działanie na rzecz innych. Wolontariusz nie oczekuje w zamian niczego, nieraz nawet wdzięczności. Wolontariat ma wiele do zaoferowania. Uczy wewnętrznej dyscypliny, poważnego traktowania drugiego człowieka, życzliwości, dojrzałości, odporności, wrażliwości, no i pokory. Wśród zarejestrowanych wolontariuszy można spotkać emerytów 20 %, osoby pracujące zawodowo 15 % i bardzo młodych ludzi – licealistów, studentów 65 %.
Wolontariat w Polsce opiera się przede wszystkim na młodzieży ( w innych krajach, wolontariuszami są wszyscy ci, którzy tylko mogą pomagać innym). Współczesny wolontariusz to nie tylko opiekun i pomoc dla osoby chorej czy niepełnosprawnej. Dzięki wolontariuszom możliwe jest zorganizowanie takich akcji jak Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, zbiórki środków dla osób potrzebujących. Wolontariusze wyjeżdżają z konwojami Polskiej Akcji Humanitarnej. Pomagają przy usuwaniu skutków kataklizmów, organizują Pola Nadziei.
Taki wolontariat określa się jako akcyjny. Wolontariusze zatrudniani wówczas są przy jednorazowej albo cyklicznej akcji, odbywającej się raz na pół roku lub raz na kwartał.
KTO MOŻE ZOSTAĆ WOLONTARIUSZEM
Wolontariuszem może być każdy, bez względu na wiek, płeć, wyznanie, status majątkowy, wykształcenie, rasę. Wszyscy, którzy chcą dobrowolnie i bezpłatnie nieść pomoc wszędzie tam, gdzie jest ona potrzebna – nie tylko w sferze pomocy społecznej, ale i w każdej innej dziedzinie życia. Wolontariuszem może być ten, kto chce i jest w stanie świadomie działać na rzecz innych.
Najczęściej deklarowane przez wolontariuszy motywacje do działania to chęć pomocy ludziom w trudnej sytuacji życiowej, chęć zdobycia nowych doświadczeń i poznania różnych środowisk, możliwość sprawdzenia się. Bycie wolontariuszem, to tak naprawdę samorealizacja. To my chcemy pomagać, to my chcemy wyjść naprzeciw innym ludziom.
Wolontariusz może pracować w schroniskach dla bezdomnych zwierząt. Praca polega na pomocy przy zwierzętach, trzeba, więc wykazać się niebywałą komunikatywnością w stosunku do nich. Trzeba być cierpliwym i kochać czworonogi. Można też wziąć udział w programie Fundacji Batorego „Starszy brat, starsza siostra”, który polega na tym, że młodzi ludzie – licealiści czy studenci opiekują się po kilka godzin w tygodniu młodszymi od siebie dziećmi, które takiej właśnie pomocy potrzebują. Pomagają im odrabiać lekcje, chodzą z nimi na spacery, do kina, rozmawiają. Po prostu są starszym rodzeństwem. Na uwagę zasługują również wolontariusze, którzy pomagają żyć, nauczając o Bogu i nie tylko. Misjonarze – wolontariusze pracują wszędzie tam, gdzie ich pomoc – w domach dziecka, w grupach terapeutycznych czy w szpitalach, jest po prostu niezbędna. Niosą pomoc, począwszy od edukacji, na pracach fizycznych kończąc.
Wolontariusze Polskiego Czerwonego Krzyża są jedną z najliczniejszych grup, wśród nich są honorowi dawcy krwi. Oddawanie krwi jest formą wolontariatu, tylko w stosunku do osób, które dobrowolnie, z własnej, a nie przymuszonej woli, stale oddają krew, jak również promują tego rodzaju akcje. Od mniej więcej pięciu lat obserwuje się wzrost liczby młodzieży, która oddaje krew. Nie są to tylko studenci, ale też i uczniowie ostatnich klas szkół średnich.
W Polsce działa około 20 tysięcy pozarządowych organizacji skupiających wolontariuszy, w tym 6 tysięcy zajmujących się pomocą społeczną. Szacuje się, że w akcje organizacji pozarządowych, między innymi takie jak Wigilijne Dzieło Pomocy Dzieciom, Sprzątanie Świata czy Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, zaangażowanych jest około 3 mln osób.
Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu jest „skrzynką kontaktową”, umożliwiającą z jednej strony znalezienie miejsca pracy dla wolontariuszy, z drugiej ułatwiającą pozyskanie ochotników do wykonywania określonych zadań na rzecz organizacji czy pomocy osobom indywidualnym.
Centrum Wolontariatu: 00 – 150 Warszawa ul. Nowolipie 9/11, tel. 635-27-73
Fundacja „Świat na Tak” organizuje dla chętnych bezpłatne szkolenia, podczas których w formie wykładów i warsztatów przekazywana jest niezbędna dla wolontariuszy wiedza z zakresu psychologii, medycyny, prawa i pedagogiki.
Fundacja „Świat na Tak”: Warszawa al. J.Ch.Szucha 27, tel. 629-35-75
Stowarzyszenie „Dzielimy się tym, co mamy” serdecznie zaprasza do siedziby, która mieści się w Warszawie ul. Nowolipie 6, tel.(0)902 240 94.
Milionom ludzi na całym świecie, którzy dobrowolnie pomagają chorym i biednym, poświęcony jest obchodzony 5 grudnia Międzynarodowy Dzień Wolontariusza.
Święto zostało ustanowione w 1986 roku.
WOLONTARIAT W NASZEJ SZKOLE
Wolontariat w naszej szkole istnieje już od 1994 roku, kiedy to uczniowie po raz pierwszy wzięli udział w II Finale Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Od tego czasu, co roku współpracujemy z tą Fundacją. Organizujemy imprezy zamknięte, podczas których zbieramy pieniądze wśród młodzieży i nauczycieli szkoły, organizujemy dyskoteki, aukcje i licytacje, a w dzień finału wychodzimy na „miasto” i zbieramy pieniądze od hojnych warszawiaków.
Od 2002 roku wspieramy ogólnopolską akcję Góra Grosza, organizowaną przez Towarzystwo Nasz Dom, pomagając zebrać środki na pomoc dzieciom wychowującym się poza własną rodziną, w tym na tworzenie rodzinnych domów dziecka oraz dla najbardziej potrzebujących domów dziecka, które realizują prorodzinne programy wychowawcze.
W roku 2002 podczas pierwszych tygodni wakacji wolontariusze z naszej szkoły malowali Ośrodek dla Młodzieży Niewidomej i Słabowidzącej ze Złożoną Niepełnosprawnością w Warszawie przy ul. Leonarda l2, prowadzony przez Stowarzyszenie „Tęcza”. Było to wielkie przeżycie i doświadczenie.
W grudniu 2003 roku nasi uczniowie zbierali zabawki, gry, maskotki i książki dla zaprzyjaźnionego Domu Dziecka. Akcja zakończyła się ogromnym sukcesem. Radość, uśmiech i szczęście choć na chwilę mogły zagościć na twarzach maluchów.
Trzy lata temu zaangażowaliśmy się w akcję „Szkoło Pomóż i Ty” Fundacji na Rzecz Osób Niewidomych i Niepełnosprawnych „POMÓŻ I TY”. Wśród młodzieży, nauczycieli i rodziców co roku rozprowadzamy cegiełki – zakładki do książek, które jednocześnie mogą służyć jako pomoc edukacyjna.
Od roku 2004 współpracujemy z Domem Pomocy Społecznej „Chemik”. Spotkania młodych wolontariuszy z seniorami okazały się inicjatywą bardzo cenną, zarówno dla starego, samotnego człowieka, dla którego kontakt z drugim człowiekiem jest bardzo ważny, jak i dla młodych, gdyż pomagają kształtować pozytywną postawę i podejście do starego człowieka. Dzięki tym spotkaniom możliwe stało się nawiązanie więzi międzypokoleniowych. Pokazują one, iż dzisiejszą młodzież stać na bezinteresowną pomoc. Spotkania młodych ludzi ze starszymi przygotowują ich również do znoszenia różnych kolei losu, np. choroby, podeszłego wieku, samotności i innych. Pracując jako wolontariusze mają szansę zmienić się na lepsze, zdecydowanie zyskać dla swej osobowości to, czego nie można zdobyć za pieniądze – wrażliwości na ludzkie potrzeby.
W grudniu 2005 roku nasi uczniowie po raz pierwszy uczestniczyli jako ochotnicy w zbieraniu żywności, akcji organizowanej przez Fundację „Bank Żywności SOS”. Działalność tej Fundacji polega na zbiórce żywności na terenie warszawskich hipermarketów. Entuzjazm młodzieży i odpowiedzialne podejście do powierzonych zadań (rozdawanie ulotek, informowanie o akcji, segregowanie i pakowanie otrzymanych darów) zaowocowały zgromadzeniem bardzo dużej ilości żywności, która następnie została przekazana najbiedniejszym i potrzebującym.
Agata Śniecińska – opiekun Samorządu Szkolnego i Wolontariatu
Opracowała Agata Śniecińska